Artsen mogen niet erven. Doktersassistenten wel?

In de Bouquetreeks krijgen de assistente en dokter vaak een relatie. In mijn jeugd werd hun ontluikende romance braaf beschreven en leefden ze nog lang en gelukkig. Tijden zijn echter veranderd en de assistenten niet meer zo braaf en onschuldig.

Maar niet alleen de assistenten in de boekjes zijn zelfbewuster geworden, dat geldt ook voor doktersassistenten in het echte leven. Dat blijkt uit een uitspraak uit 2019 die ik graag met u wil delen.

In de wet is opgenomen dat een arts – in beginsel – niets mag krijgen uit de erfenis van patiënten. Niet alleen artsen vallen onder dit verbod, maar feitelijk iedere zorgverlener die geregistreerd staat in het register van de Wet Beroepen Individuele Gezondheidszorg (BIG).

Doktersassistenten vallen hier niet onder. Voor hen geldt de beroepscode van de Nederlandse Vereniging van Doktersassistenten. Daarin staat onder meer dat een doktersassistente professionele normen in acht moet nemen. En dat was door de assistente van de huisarts uit de uitspraak niet gedaan.

Zij was tot enig erfgename van een 85-jarige patiënt benoemd. Strikt genomen kunt u er niets aan doen als uw personalia worden opgenomen in het testament van een ander. Die bepaalt tenslotte aan wie het vermogen wordt nagelaten.

Maar hier speelde nog wel wat meer. De assistente had de erfenis niet geweigerd en ze was met deze mannelijke patiënt een geregistreerd partnerschap aangegaan. Hiervoor moest ze wel nog eerst scheiden van haar eigen man, want het is niet mogelijk om tegelijk getrouwd te zijn en geregistreerd partner.

Daarnaast bleek dat de doktersassistente mantelzorgtaken uitvoerde voor deze patiënt. Daar had zij weliswaar toestemming van haar werkgever voor gekregen, maar er waren verdergaande plannen opgesteld voor het verlenen van zorg. Vrij snel na het eerste huisbezoek van de doktersassistente was het idee opgekomen dat de man een huis zou kopen en daar door haar verpleegd zou worden tot aan zijn dood.

Omdat de gezondheid van de man snel achteruitging, zijn die plannen nooit verwezenlijkt, maar de rechter vindt wel dat dit geen blijk geeft van een professionele instelling van de assistente ten opzichte van de patiënt.

Zeker ook omdat de assistente aan de huisarts doorgaf dat de man een doodswens had. Hij wilde graag dat er euthanasie gepleegd zou worden als hij nog zieker zou worden. In diezelfde tijd was zij met de patiënt het geregistreerd partnerschap aangegaan en dus zou ze een financieel voordeel hebben bij het overlijden van de man. De vrouw verweert zich overigens nog door te melden dat een notaris had geadviseerd om een geregistreerd partnerschap aan te gaan. Dat zou fiscaal voordelig zijn.

Alles bij elkaar vindt de rechtbank dat de doktersassistente verkeerd bezig is geweest en de grenzen van professionaliteit fors heeft overschreden.

In deze zaak ging het helaas niet om of zij wel een voordeel mocht hebben door het overlijden van de man. Dus of zij wel zijn erfenis mocht krijgen. Dat zou voor mij interessanter zijn geweest, want dan wist ik of het ook voor een medisch deskundige die niet in het BIG-register staat, verboden is om erfgenaam te zijn. In deze zaak ging het er namelijk om of de huisarts de assistente mocht ontslaan nu professionele grenzen zijn overschreden.

Wat de uitspraak overigens zeer interessant maakt is het (geclaimde) advies van een notaris. Door een geregistreerd partnerschap aan te gaan, zou er fiscaal voordeel te behalen zijn. Dat klopt in deze zaak zeker.

Als er geen partnerschap was, zou de assistente minimaal 30% erfbelasting hebben moeten betalen zodra haar erfenis meer dan € 2.000,- zou bedragen. Door een geregistreerd partnerschap aan te gaan wordt dat minimaal 10% als de verkrijging hoger is dan € 650.000,-. En dat zijn voordelen waar de erfrechtspecialisten van Erfrechtplanning u graag over voorlichten.